بررسي بيماري هاي رايج تنفسي در طيور
بيماري هاي داراي اهميت و رايج اكثري وجود دارا هستند كه مي توانند سيستم تنفسي پرندگان را پايين تاثير قرار دهند(مسيرهاي عبور هوا، ريه ها، كيسه هاي هوايي) . آدم ها، پرندگان را به منظور به كارگيري از آن ها نگه داري مي كنند كه به طور كلي شامل: ماكيان، بوقلمون، مرغابي، غاز، بلدرچين، قرقاول، كبوتر، مرغ گينه(guinea fowl)، مرغ نخودي(pea fowl)، شترمرغ، شترمرغ استراليايي(emu) و rhea1 مي باشند . آبله مرغان/ آبله ماكيان/ جراحت سر/ ديفتري پرندگان : بخش اعظمي از ماكيان صنعتي، بوقلمون ها، قرقاول ها، بلدرچين ها، مرغابي ها، طوطي ها و سينه پهن ها(ratites) در تمام سنين اصلي اند .
دستگاه جوجه كشي
دو نوع آبله مرغان وجود دارد: * فرم كم آب كه منجر ايجاد ضايعات زگيل نظير در نواحي فارغ از مالامال مي گردد(سر، پاها، مخرج و . . .) . ضايعات پس از حدود دو هفته بهبود مي يابند . در صورتيكه زخم ها قبل از بهبودي بدون نقص بيرون شوند، تراز زيرين آن ها جريحه دار و خون آلود ميباشند . كاهش بازده و و عقب افتادن از رشد، از علامت ها مشخص و معلوم آبله مرغان مي باشد . در طيور تخم گذار، آلودگي منجر به كاهش زودگذر ساخت تخم مرغ مي گردد . * فرم مرطوب كه در آن ضايعاتي مشابه آفت در دهان، حلق، حنجره و ناي به وجود مي آيد . فرم مرطوب ممكن ميباشد منجر ساخت اندوه هاي تنفسي به ادله مسدود شدن بخش بالايي مسير عبور هوا گردد . ماكيان ممكن است در هر زماني تحت تاثير يك و يا هر دو فرم آبله مرغان قرار گيرند . آبله مرغان به وسيله رابطه بدون واسطه بين طيوران كثيف و اساسي و يا اين كه بوسيله پشه ها منتقل مي گردد . هم چنين آسيب هاي كثيف به ويروس نيز مي توانند از پرندگان آلوده انقطاع شده و به تيتر منبع آلودگي مطرح گردند . ويروس آبله مي تواند وارد جريان خون گرديده و به درون چشم، جراحت هاي پوستي يا اين كه مسير تنفسي وارد گردد . پشه ها از رويه ميل كردن خون طيوران آلوده و كثيف به آبله مرغان، كثيف مي گردند . شواهدي وجود دارا‌هستند كه بيان مي كنند پشه ها در تمام ارتفاع زندگي خود، عفونت زا باقي مي نظير . پشه ها به تيتر مخزن نخستين و منتشركننده آبله ماكيان در قضيه پرنده ها مطرح مي باشند . جور هاي مختلف پشه ها مي توانند آبله مرغان را انتقال دهند . اكثر وقت ها پشه ها در ارتفاع زمستان و در طيوري كه در فضاي بسته نگه داري مي شوند، بيماري را منتقل مي نمايند . شيوع بيماري در فصل‌زمستان و اوايل بهار چهره مي دهد . بيماري نيوكاسل/ پونوموانسفاليت (ND) : فرم مضاعف واگيردار و مهلك بيماري نيوكاسل به عنوان viscerotropic (حمله كننده به اندام هاي داخلي) بيماري نيوكاسل ولوژنيك (VVND) ، بيماري نيوكاسل وحشي (exotic) و يا اين كه بيماري نيوكاسل آسيايي(Asiatic) شناخته مي شود .VVND در حالا حاضر در صنعت طيور ايالات متحده وجود ندارد . بيماري نيوكاسل تمام پرندگان در همه سنين را سرگرم مي كند . آدم ها و بقيه پستانداران نيز به نيوكاسل حساس اند؛ در اين مدل ها بيماري سبب به التهاب خفيف ملتحمه چشم مي گردد . سه فرم از بيماري نيوكاسل وجو دارد: بيماري زاي خفيف(لنتوژنيك)، بيماري زاي متوسط(مزوژنيك) و بيماري زاي شديد(ولوژنيك) . بيماري نيوكاسل با حضور ناگهاني نشانه ها باليني كه شامل: صدايي شبيه صداي سوت(در ماكيان)، آبريزش از رخنه هاي بيني، رنج در تنفس، نفس نفس زدن، تورم در صورت، فلجي، لرزش و پيچ خوردگي گردن(علامت تضارب سيستم اعصاب و روان مركزي) مي باشند، ظاهر مي گردد . مرگ و مير از 10 تا 80 درصد، بسته به شدت بيماري زايي متعدد هست . نيز چنين در طيور تخم گذار بالغ علامتها شامل: كاهش مصرف خوراك و آب و افت توليد تخم مرغ مي باشند . ويروس نيوكاسل از فواصل نزديك توسط قطرات ريز هوا و يا اين كه كفش هاي آلوده، كساني كه با پرندگان در رابطه اند مانند: تغذيه كنندگان ، بازديدكنندگان، لاستيك خودروها، امكانات آلوده و آلوده، كيسه ها و ظروف غذا، جعبه ها و پرنده ها وحشي منتقل مي گردد . ويروس نيوكاسل مي تواند تخم مرغ را نيز آلوده كند البته جنين هاي آلوده و كثيف به نيوكاسل قبل از خروج از تخم مي ميرند . در طيور زنده، ويروس به مايعات بدن، ترشحات، مدفوع و تنفس هم وارد مي شود . برونشيت عفوني (IB) : برونشيت عفوني فقط بيماري ماكيان ميباشد . بيماري مشابهي در بلدرچين باب وايت(برونشيت بلدرچين) وجود دارااست البته به وسيله ويروس متفاوتي ايجاد مي گردد . شدن برونشيت عفوني تحت تاثير سن و وضعيت ايمني گله، وضعيت محيط و حضور بقيه بيماري ها قرار دارد . ماكيان مبتلا صدايي شبيه سوت زدن دارند و ترشحات آبكي از ديده ها و ترك هاي بيني شان روان مي گردد . در طيور جوان، سختي در تنفس به همپا نفس نفس زدن چشم مي شود . در شب هنگامي كه طيوران استراحت مي كنند، صداهاي تنفسي قابل دقت اند . ساخت تخم مرغ هم به طور چشم گيري افت مي نمايد . ايجاد طي 5 يا اين كه 6 هفته به شرايط اوليه بر مي گردد ولي به مقدار كمتر . ويروس برونشيت عفوني بافت هاي زيادي از تن را كثيف مي نمايد كه دربرگيرنده مسير تناسلي نيز مي گردد . پوسته تخم مرغ خشن و زمخت گرديده و سفيده نيز آبكي مي گردد . انتقال: برونشيت عفوني بيماري بسيار واگير دار پرندگان هست . اين بيماري به وسيله هوا، بسته هاي غذا، طيوران تلف شده آلوده، رده آلوده و جوندگان پخش مي شود . ويروس مي تواند به تخم مرغ نيز منتقل شود؛ اگرچه جنين آلوده و كثيف معمولا از بين مي رود . معالجه منحصربه‌فرد براي برونشيت عفوني وجود ندارد . آنتي بيوتيك ها به زمان 3 تا 5 روز براي ياري به پيكار با آلودگي هاي ثانويه باكتريايي مناسب اند . ارتقا دماي تالار به اندازه 5 جايگاه فارنهايت براي جوجه هاي با سن پايين تا متوقف شدن علائم و علامت ها اثر گذار است . براي جوجه هاي با سن بالاتر مي بضاعت و توان از دان آردي مرطوب و گرم استفاده نمود . آنفولانزاي پرندگان (AI) : آنفولانزاي پرندگان مي تواند در اكثر-نه تمام- گونه هاي پرنده ها صورت دهد . آنفولانزاي طيوران به سويه هاي بيماري زاي خفيف يا شديد تقسيم مي شوند . فرم خفيف سبب ساز ساخت بي ميلي، از دست رفتن اشتها، حزن هاي تنفسي، اسهال، كاهش زودگذر توليد تخم مرغ و تلفات كم مي شود . فرم بيماري زاي شديد، منجر تورم صورت، تاج و ريش آبي رنگ رنگ و دهيدراسيون به همراه غم هاي تنفسي مي گردد . نقاط تيره قرمز و سپيد در پاها و تاج ماكيان توسعه و گسترش مي يابند . از ترك هاي بيني ترشحاتي به رنگ خون سرازير مي گردد . تلفات مي تواند از محدوده اندك تا 100 درصد رسد . تقلاهاي ناگهاني به تلفات كل مي افزايد . ايجاد تخم مرغ و جوجه درآوري كاهش مي يابد . اين بيماري توليد پوسته نرم و تخم مرغ هاي فارغ از پوسته را ارتقا مي دهد . ويروس آنفولانزاي طيوران در دماي معمولي براي بازه زماني طولاني و در مواد يخ زده، به طور نامحدود زنده مي ماند . بيماري مي تواند از روش لاشه هاي آلوده و كودهايي كه به طور نامناسبي در دسترس قرار دارند، انتشار يابد . آنفولانزاي پرندگان مي تواند از روش كفش هاي آلوده، لباس، جعبه ها و بقيه امكانات توسعه و گسترش يابد . حشره‌ها و جوندگان به صورت مكانيكي، ويروس را حمل كرده و طيور حياتي را كثيف مي نمايند . كوريزاي عفوني/ roup : ماكيان، قرقاول ها و مرغ گينه مشغول مي شوند . . در گله هاي طيوري كه براي تفريح و سرگرمي اندف معمول ميباشد . تورم اطراف صورت، بوي چرك، ترشحات غليظ چسبنده از ترك هاي بيني و ديده ها، خلل در تنفس و خس خس كردن(صداي غير طبيعي تنفس) از علامت هاي معمول درمانگاهي مي باشد . پلك ها دچار سوزش گرديده و به هم مي چسبند . پرندگان ممكن هست مبتلا اسهال گرديده و از رشد باز مثل . تلفات ناشي از كوريزا معمولا اندك مي باشد ولي آلودگي سبب كاهش ايجاد تخم مرغ و ارتقاء حضور و يا اين كه شدت بقيه بيماري ها مي گردد . مرگ و مير مي تواند به بيش از 50 درصد برسد، البته معمولا بيش از 50 درصد نمي شود . صورت باليني بيماري بسته به حدت استدلال بيماري زا و حضور بقيه بيماري هاي عفوني مانند مايكوپلاسموزيز، از چند روز تا 2 يا اين كه 3 ماه ارتفاع مي كشد . كوريزا در ابتدا از روش تماس بي واسطه پرنده با پرنده انتقال مي يابد . اين انتقال از پرنده ها آلوده به گله هاي طيور منتقل مي گردد؛ نيز چنين پرندگاني كه پس از بيماري بهبودي مي يابند، حمل كننده ارگانيزم باقي باقيمانده و به چهره متناوب در طول معاش شان، آن را دفع مي نمايند . مناطقي كه خطر انتقال بيماري را ارتقا مي دهند، عبارتند از: نمايشگاه هاي پرندگان، مركزها تجاري و بخشيد و ستد طيوران و مركز ها فروش طيوران زنده . طيوران بالغ كثيف كه بيماري را ظاهر نكرده اند و به گله ها بيش تر مي شوند، منشاء معمول شيوع بيماري اند . در يك گله، استنشاق ذرات هوا، قطرات تنفسي و استفاده از طعام و يا آب آلوده و كثيف از رويكرد هاي معمول توسعه و گسترش بيماري مي باشد . لارنگوتراكئيت عفوني (ILT) : ماكيان و قرقاول ها زير تاثير لارنگوتراكئيت قرار مي گيرند . ماكيان 14 هفته به بالا نسبت به ماكيان برنا حياتي ترند . اكثرا لارنگوتراكئيت در مرغ هاي بالغ شيوع مي يابد . در سال هاي اخير، لارنگوتراكئيت سبب به ايجاد مشكلات تنفسي قابل توجهي در جوجه هاي گوشتي بالاتر از 3 هفته شده است؛ به خصوص در فصول سردتر سال . اعتقادوباور بر اين هست كه واكسن هاي لارنگوتراكئيت عامل تكثير بيماري در دربين گله هاي طيوران مي باشد . علامت هاي باليني: معمولا در ابتدا، اولين نكته قابل اعتنا آبريزش از ديده هاست . طيور بيمار آهسته ميباشند چون تنفس اختلال مي گردد . سرفه، عطسه و تكان دادن رمز به مراد خارج كردن اگزودايي كه در ناي عده گرديده هست مشاهده مي گردد . طيور سر و گردن خود را مي كشند تا تنفس سهل وآسان خيس رخ بگيرد(معمولا به اين موقعيت "تنفس پمپي" مي گويند) . استنشاق و تنفس با صداي خس خس ياور مي باشد . اگزوداي خوني و لخته هاي سرمي در پرنده ها در گير از ناي خارج مي گردد . بخش اعظمي از طيوران به برهان مسدود شدن ناي در وقتي كه پلاك هاي نايي آزاد مي شوند، مي ميرند . لارنگوتراكئيت عفوني منشاء تنفسي دارااست . لارنگوتراكئيت از گله اي به گله ديگر توسط خرقه هاي آلوده، كفش ها، لاستيك خودروها و . . . منتشر مي شود . پرندگان دچار پس از بهبودي در ارتفاع زندگي حامل باقي مي نظير . لارنگوتراكئيت ممكن است طيوران مختص مانند: پرندگان نمايشي و طيوري كه به مراد تفريح و سرگرمي رشد مي يابند را نيز كثيف سازد . كلاميديوزيز/ اورنيتوزيز(ornithosis)/ psittaغير مجاز مي باشدis/ تب طوطي : اين بيماري زماني كه در طوطي ها تشخيص داده شد به اسم psittaغير مجاز مي باشدis يا تب طوطي ناميده شد(منقار خميده)؛ و وقتي كه در بقيه پرنده ها و در بشر ها شناخته شد ornithosis اسم گرفت . اخيرا اصطلاح كلاميديوزيز براي توصيف آلودگي ها در هر حيواني به كار گيري مي شود . جور هايي كه دچار مي شوند دربرگيرنده بوقلمون ها، كبوترها، مرغابي ها، طيوران خانواده طوطي(منقار خميده)، پرندگاني كه در آشيانه زندگي مي كنند و بخش اعظمي از دسته هاي ديگر طيوران و حيوانات ديگر مي باشند . ماكيان معمولا به بيماري مبتلا نمي شوند . آدم ها اساسي اند؛ به خصوص اشخاص كهن سال و افرادي كه سيستم ايمني شان تضعيف گرديده است، جزو بشر هاي پرخطر محسوب مي شوند . كلاميديوزيز در آدم هايي كه در مراكز رويش بوقلمون، حمل و نقل و كارگراني كه در تماس با پرنده ها زنده اند و كارگراني كه با پرندگان دست آموز سر و كار دارند، يك بيماري شغلي محسوب مي شود، هرچند وقوع آن ناياب ميباشد . آرم هاي باليني در اكثر پرندگان شامل آبريزش از بيني و چشم، التهاب ملتحمه، سينوزيت، اسهال، ضعف، از دست دادن وزن بدن و كاهش مصرف طعام مي باشد . در بوقلمون ها، حزن هاي تنفسي و ترشحات روان زردرنگ تا رنگ زرد مايل به سبز نيز مشاهده مي گردد . كلاميديوزيز در گله هاي بوقلمون به آرامي توسعه مي يابد، به طوي كه حداكثر وقوع آن حدود 50 درصد مي باشد . اولي رويه انتقال، استنشاق گرد و غبار مدفوع و ترشحات سيستم تنفسي هست . اين بيماري هم چنين از خط مش جامه و امكانات آلوده و كثيف نيز انتقال مي يابد . پرنده ها بهبود يافته حامل باقي مي مانند و تا بازه زماني هاي طولاني پس از برطرف شدن نشانه ها باليني، عوامل عفونت زا را دفع مي كنند . استرس هاي محيطي ممكن هست منجر برگشت بيماري و وقوع دوباره آن گردند . مايكوپلاسما گالي سپتيكوم (MG)/ بيماري مزمن تنفسي (CRD)/ سينوزيت عفوني/ مايكوپلاسموزيز : ماكيان، بوقلمون ها، كبوترها، مرغابي ها، قرقاول صحرايي و گنجشك ها مبتلا مي شوند . علامت ها باليني ميان گونه هاي گوناگون تفاوت اندكي با هم دارا‌هستند . در ماكيان بالغ آلوده و كثيف اگر عفونت پيچيده و طاقت فرسا نباشد، نشانه ها ظاهري را نشان نمي دهند، البته در عفونت هاي شديد، اگزوداي سروزي از رخنه هاي بيني، اگزوداي كف آلود از ديده ها و سينوس هاي متورم جاري مي گردد، به خصوص در جوجه هاي گوشتي . كيسه هاي هوايي ممكن ميباشد آلوده و كثيف گردند . در پرنده ها آلوده، خس خس تنفسي و عطسه مي تواند توسعه يابد . پرندگان دچار اكثر اوقات از رويش گشوده مي مثل و راندمان آن ها كاهش مي يابد . در بوقلمون دو مدل از اين بيماري را داريم: * فرمي كه بخش بالايي دستگاه تنفس را درگير مي كند كه در آن ترشحاتي از چشم ها و ترك هاي بيني جاري مي گردد، سوراخ هاي تحت حدقه اي(inferaorbitals) درست در تحت ديده متورم شده و اگزوداي آن شرايط كازئوز(پنيري) و سفت پيدا مي كند . طيوران صداي خس خس تنفسي دارند و بازده آن ها كاهش مي يابد . * فرمي كه بخش پاييني دستگاه تنفس را سرگرم مي كند كه در بوقلمون هاي آلوده، كيسه هاي هوايي ملتهب مي گردند . در ماكيان اگر آلودگي پيچيده نباشد، نشانه ها ظاهري را نشان نمي دهند؛ به اين ترتيب وضعيت آن ها ممكن ميباشد تا زماني كه طيور به كشتارگاه منتقل مي شوند، موضوع اعتنا قرار نگيرد و ضايعات معين و منحصربه‌فرد در كشتارگاه چشم شود . طيوري كه دچار التهاب كيسه هاي هوايي گرديده اند، حذف مي گردند . مايكوپلاسما گالي سپتيكوم در جنين ماكيان اهلي مي تواند باعث ساخت كوتولگي، التهاب كيسه هاي هوايي و مرگ گردد . مايكوپلاسما گالي سپتيكوم مي تواند به جنين درون تخم نيز انتقال يابد . به هر حالا اكثري از گله هاي تجاري پرورشي، عاري از مايكوپلاسما گالي سپتيكوم هستند . انتقال(جابه جايي) پرندگان كثيف مي تواند آغازي براي بيماري مايكوپلاسموزيز در گله هايي كه فاقد اين بيماري اند، باشد . نيز چنين مايكوپلاسما گالي سپتيكوم مي تواند از رويه استعمال از امكانات كثيف به MG تكثير يابد . مايكوپلاسما ساينوويا (MS)/ التهاب مفصل عفوني/ التهاب مفصل/ كيسه هوايي خاموش(silent air sac) : ماكيان و بوقلمون بخش اعظم در گير مي گردند . پرنده ها آلوده و كثيف به فرم ساينووايتيس، علامت ها لنگش ياور با بي حالي، عدم تمايل به حركت، مفاصل متورم، كم آب رويكرد رفتن، از دست دادن وزن و ايجاد تاول هاي سينه اي را نشان مي دهند . پرنده ها در گير به فرم تنفسي، ناراحتي هاي تنفسي را نشان مي دهند . اسهال سبز رنگ در طيور در اكنون مرگ معمول است . از لحاظ باليني اين بيماري از MG قابل تشخيص نمي‌باشد . مايكوپلاسما ساينوويا از مادران آلوده به فرزندان در تخم منتقل مي گردد . در يك گله، مايكوپلاسما ساينوويا از نحوه تماس بدون واسطه با طيور كثيف و از راه و روش ذرات و قطرات هوايي در فواصل كوتاه انتشار مي يابد . مايكوپلاسما ملگريديس ( MM)/ سويه N/ سويه H : مايكوپلاسما ملگريديس، بوقلمون ها را در تمام سنين مبتلا مي كند، هرچند جوجه بوقلمون ها نسبت به بوقلمون هاي بالغ شديدتر تحت تاثير قرار مي گيرند . جديدا نشان داده گرديده مي باشد كه مايكوپلاسما ملگريديس، كبوتر، بلدرچين و قرقاول را هم كثيف مي كند . در گله هاي توليدي، كاهش ايجاد و جوجه درآوري مسئله انتظار ميباشد . اين بيماري مي تواند منجر تلفات بالايي در ماكيان برنا گردد . در طيوران جوان، كاهش بازده، اندوه هاي تنفسي، بازماندن از رشد، كجي گردن به هم پا كج شدن مهره هاي گردني و كجي پاها معمول ميباشد . انتقال از طريق تخم در اوايل عصر پرورش كم است، البته وقتي كه سن گله ارتقاء مي يابد عمده مي گردد . عفونت ها مي توانند به وسيله امكانات و كفش هاي آلوده و كثيف به گله منتقل شوند . آسپرژيلوزيز/ طينت الريه مرغان تخم گذار/ طينت الريه قارچي : وقتي كه منشا اين بيماري در هچري تشخيص داده شد، به آن سرشت الريه مرغان تخم گذار گفتند . در پرندگان مسن، بيماري آسپرژيلوزيز ناميده مي شود . تمام پرندگان(ماكيان، كبوترها، قناري و انواع مدل هاي پرندگان باغ وحش)، حيوانات، بشر ها و گياهان اساسي اند . آسپرژيلوزيز به رخ يك بيماري حاد در پرنده ها جوان و يك بيماري مزمن در طيور بالغ رخ مي دهد . پرنده ها جوان دچار رنج تنفس و تنفس با دهن گشوده مي شوند . از نظر خصوصيت ها، آن ها هيچ جور خس خس يا اين كه صداي تنفسي كه متعلق به آسپرژيلوزيز باشد، ندارند . مصرف غذا كاهش مي يابد . گهگاه تايم ها به استدلال ساخت سموم قارچي، فلجي و تشنج نيز مشاهده مي شود . مرگ و مير در طيور جوان بين 5 تا 20 درصد ميباشد ام اين عدد تا 50 درصد هم مي تواند ارتقاء يابد . پرنده ها بالغ حزن هاي تنفسي، كاهش مصرف غذا و ممكن مي باشد پوست آبي و تيره داشته باشند(سيانوزه) . اختلالات عصبي مانند: پيچش گردن ممكن ميباشد در تعداد مقداري از پرنده ها واقعه افتد . تلفات در طيوران بالغ كمتر از 5 درصد ميباشد . آسپرژيلوزيز بوسيله قارچ ها ساخت مي شود . اين قارچ ها در دماي اتاق و بالاتر به خوبي رشد مي كنند . تمام ضايعات و مواد محوطه پرورش(فضولات گياهي، پوست بادام زميني، خاك اره، كود گياهي، پوست درخت، پوشال) مي توانند آلوده و كثيف به آسپرژيلوس باشند . طعام و آب براي شناسايي منشا آلودگي بايد مدنظر قرار گيرند .
مديريت سيستم آبخوري نيپل